Te zien 24 mei 2025 t/m 14 sep 2025 – Kröller-Müller Museum, Otterlo
Voor Charley Toorop is Vincent van Gogh een grote inspiratiebron. Zijn werk maakt zo’n indruk op de jonge Charley dat het een van de redenen is dat ze uiteindelijk kiest voor het kunstenaarschap. Ze reist net als Van Gogh naar de Borinage en de Provence en deelt zijn voorliefde voor het verbeelden van de echte mens en de natuur. Van Goghs invloed is zichtbaar, met name in het werk dat ze tussen 1921 en 1925 maakt. Het is voor het eerst dat Toorops liefde voor Van Gogh onderwerp is van een tentoonstelling. Je ziet zo’n zestig werken van Charley Toorop, waarvan een deel zelden is getoond.
Levenslange bewondering
Ook al heeft het werk van Charley Toorop een geheel eigen oorspronkelijkheid en kracht, dat wil niet zeggen dat zij geen oog heeft gehad voor het werk van andere kunstenaars. Integendeel. Toorop bewonderde de schilderkunst van Bart van der Leck en Piet Mondriaan, maar ook van buitenlandse tijdgenoten zoals Georges Braque, Pablo Picasso en Fernand Léger. Toch heeft Vincent van Gogh volgens haar – zelfs meer dan haar vader Jan Toorop – aan de wieg gestaan van haar kunstenaarschap en ze heeft hem haar hele leven bewonderd. Zijn werk was voor haar ‘de doorbraak naar een nieuwe wereld’.
“Vincent van Gogh was er voor mij alvóór ik begon te schilderen, eigenlijk bij mijn bewustwording. Het was het eerste geschil met mijn vader die het zo anders zag, voor mij was het de doorbraak naar een nieuwe wereld. Altijd is het een gebeuren gebleven om zijn werk te zien. De grote tentoonstelling Amsterdam van zijn werk na de Bevrijding was nog meer de Bevrijding voor mij dan de eigenlijke. Dat zijn werk daar zo prachtig kon hangen, en dat wij het weer zó konden zien: de magistrale tekeningen van het Franse landschap, de geschilderde landschappen, de figuren en de stillevens.” Charley Toorop, februari 1953
Van de Borinage tot haar sociale bevlogenheid
Aan de hand van verschillende thema’s, waaronder de representatie als kunstenaar en als mens, haar pelgrimage naar de Borinage, haar reizen naar Parijs en Zuid-Frankrijk, haar sociale bevlogenheid en haar houding ten opzichte van de mens en de natuur, wordt de bewondering van Charley Toorop voor Vincent van Gogh uiteengezet. Naast Toorops schilderijen en werk op papier uit de Kröller-Müllercollectie, zijn er werken te zien uit de collecties van onder andere het Kunstmuseum Den Haag, Stedelijk Museum Amsterdam, Stedelijk Museum Alkmaar, Centraal Museum Utrecht, Museum More, Museum De Wieger en uit verschillende particuliere verzamelingen. Bij de tentoonstelling verschijnt in samenwerking met Waanders Uitgevers een publicatie die diepgaand ingaat op de relatie tussen Charley Toorop en Vincent van Gogh.
Grootste museale verzameling
Net als Van Gogh neemt Charley Toorop een bijzondere plek in de collectie van het Kröller-Müller Museum in. Helene Kröller-Müller en haar kunstadviseur Henk Bremmer zagen in beide kunstenaars iets hogers, omdat zij ‘onbeïnvloed door den tijdgeest eigen wegen zijn gegaan’. Dankzij de aankopen die Kröller-Müller tussen 1916 en 1938 deed en belangrijke latere aanvullingen waaronder in 1977 door het legaat van de Haagse verzamelaar C.A. Hoogendijk, is het Kröller-Müller Museum in het bezit van de grootste museale verzameling van het werk van Charley Toorop.
Activiteiten
Meer weten bij een kunstwerk van Charley Toorop? Tijdens Chatten met Charley zijn publieksbegeleiders korte momenten op zaal (15 minuten) en gaan ze met je in gesprek over het kunstwerk, het leven van Charley Toorop en de invloed van Vincent van Gogh. 30 minuten voor aanvang van Chatten met Charley wordt in het museum omgeroepen bij welk kunstwerk het gesprek plaatsvindt.