Te zien 9 april – 24 augustus – H’ART Museum
The Leiden Collection is een van de grootste en belangrijkste privécollecties Nederlandse zeventiende-eeuwse kunst. Opgericht door de Frans-Amerikaanse verzamelaar Dr. Thomas S. Kaplan en zijn vrouw Daphne Recanati Kaplan.
De tentoonstelling vertelt aan de hand van 75 schilderijen een uniek verhaal over Amsterdam en het wel en wee van de zeventiende-eeuwse bewoners. Gezien door de ogen van enkele van de meest invloedrijke schilders van de eeuw. Met maar liefst zeventien portretten van de hand van Rembrandt van Rijn (1606-1669) – een collectie die voor het eerst in zijn geheel wordt getoond aan het publiek. Andere Hollandse meesters die in de tentoonstelling vertegenwoordigd zijn, zijn Johannes Vermeer, Frans Hals, Gerard Dou, Frans van Mieris, en Maria Schalcken.
Van Rembrandt tot Vermeer, meesterwerken van The Leiden Collection
Je imago versterken met een (zelf)portret, genieten van eten, drinken, lezen en muziek maken, gerimpeld oud worden of pronken met je rijkdom. Ter gelegenheid van de verjaardag van Amsterdam laat H’ART Museum in een nieuwe tentoonstelling diverse facetten van het dagelijks stadsleven zien. Niet in het leven van nu, maar in dat van de 17de eeuw. In de hoogtepuntententoonstelling Van Rembrandt tot Vermeer, meesterwerken van The Leiden Collection tonen de grote kunstenaars uit de Nederlandse geschiedenis het leven in de stad: voor de bühne, in de alledaagse realiteit en in de beslotenheid van thuis. De beste kunstenaars zijn vertegenwoordigd waaronder Rembrandt van Rijn, Frans Hals, Jan Steen, Ferdinand Bol en Johannes Vermeer. Ook is er werk te zien van de tot nu toe minder bekende Maria Schalcken: een vooraanstaande vrouwelijke kunstenaar uit de 17de eeuw.
18 Rembrandts en een Vermeer komen naar Amsterdam
De collectie is afkomstig uit The Leiden Collection, een van de grootste en belangrijkste privécollecties Nederlandse 17de-eeuwse kunst ter wereld. Oprichters van de collectie zijn de Frans-Amerikaanse verzamelaar Dr. Thomas S. Kaplan en zijn vrouw Daphne Recanati Kaplan. Zij legden de afgelopen decennia een ongeëvenaarde verzameling van wereldformaat aan van Rembrandt en zijn tijdgenoten. Een privécollectie die je normaal gesproken niet zomaar kan zien. Bijzonder is ook dat de verzamelaars speciaal voor deze tentoonstelling alle Rembrandts uitlenen: 17 schilderijen en 1 tekening. In totaal dus achttien Rembrandts die voor het eerst samen aan het publiek worden getoond. Daarnaast is The Leiden Collection de enige particuliere collectie ter wereld die in het bezit is van een schilderij van Johannes Vermeer. Het werk was eerder te zien in de uitverkochte Vermeer-tentoonstelling in Amsterdam (2023). Voor de tentoonstelling in H’ART Museum is de Vermeer speciaal gerestaureerd en voorzien van een ‘nieuwe’ 17de-eeuwse lijst.
Het leven in de 17de eeuw
De tentoonstelling begint bij Rembrandt, met een aantal portretten uit de periode nadat hij van Leiden naar Amsterdam verhuisde. De stad waar hij beroemd is geworden. Daar werd hij omarmd door de elite als dé portretschilder die in zijn portretten niet alleen hun persoonlijkheid raakte maar ook hun status wist weer te geven. Rembrandt schilderde echter niet alleen de rijken; hij bracht juist ook gewone Amsterdammers in beeld: jong en oud, mooi en lelijk. Hij plukte zijn ongepolijste modellen vaak van de straat. Een aantal van deze schilderijen is straks in Amsterdam te zien.
Aan de hand van verschillende thema’s zoals mode, geloof, wetenschap en vrije tijd geven 75 kunstwerken, voornamelijk portretten, van 27 kunstenaars in de tentoonstelling Van Rembrandt tot Vermeer een beeld van het stadse leven in 17de eeuw. De tentoonstelling eindigt met de Vermeer. Een van zijn laatste schilderijen en een topstuk in deze collectie. Een jonge vrouw zit aan een virginaal (soort klavecimbel) en kijkt je recht aan.
Vrouwen in beeld
In de tentoonstelling zijn veel vrouwen te zien: van high societydames en historische figuren tot zakenvrouwen en vrouwen in alledaagse scènes. Uitzonderlijk is het schilderij door Maria Schalcken, een van de weinige bekende vrouwelijke kunstenaars van haar tijd. Schalcken excelleerde in het vastleggen van subtiele intieme scènes die doordrongen zijn van verfijnde elegantie. Haar werken werden lange tijd aan haar broer Godfried Schalcken toegeschreven, maar onderzoek wijst anders uit. Vandaag de dag weten we nog maar weinig over haar, maar zelfs al zijn er niet meer dan een paar werken aan Schalcken toegeschreven, wordt haar vakkundigheid als onbetwist gezien.
Verliefd op Rembrandt
De band tussen The Leiden Collection en Amsterdam is sterk. Oprichter Thomas Kaplan ontdekte en bewonderde als kind al het werk van Rembrandt. Hij wilde daarom ook dolgraag naar Amsterdam; de stad die hij van jongs af aan met zijn ouders bezocht. Het bleek het begin te zijn van een levenslange passie voor 17de-eeuwse Hollandse meesters. In 2018 werd Kaplan benoemd tot Officier in de Orde van Oranje-Nassau, een onderscheiding die hij kreeg voor zijn inzet voor de Nederlandse cultuur. Twee jaar geleden schitterden al historische topstukken uit de collectie in H’ART Museum (toen nog de Hermitage). De veelgeprezen en vruchtbare samenwerking tussen de partners leidde tot het idee om voor Amsterdam 750 alle Rembrandts uit de collectie naar de Nederlandse hoofdstad te halen.